Uprzejmie informujemy, że ukazała się nowa publikacja pracownika naszego Wydziału:

Autor: Marcin Grabowski

Tytuł publikacji

• w języku polskim: Rywalizacja czy integracja: Procesy i organizacje integracyjne w regionie Azji i Pacyfiku na przełomie XX i XXI wieku; 
   
• w języku angielskim: Cooperation or Competition: Integration Processes and Organizations in the Asia-Pacific at the Turn of 20th and 21st Centuries.

Nazwa wydawnictwa: Księgarnia Akademicka

Miejsce i data wydania: Kraków 2015

Ilość stron: 330

Ilość arkuszy wydawniczych: 25

Numer ISBN: 978-83-7638-601-0

Seria: Societas

Ilość punktów: 25

Otwarty dostęp: fragment dostępny na w serwisie Academia.edu

Słowa kluczowe

• w języku polskim: Azja Wschodnia, Azja-Pacyfik, integracja regionalna, APEC, ASEAN, USA, Chiny;
   
• w języku angielskim: East Asia, Asia-Pacific, regional integration, APEC, ASEAN, United States, China.

Opis publikacji

W 2014 r. Międzynarodowy Fundusz Walutowy ogłosił, że wielkość gospodarki Chińskiej Republiki Ludowej, mierzona za pomocą parytetów siły nabywczej (purchasing power parities – PPP), przekroczyła wielkość gospodarki Stanów Zjednoczonych. Tym samym w regionie Azji i Pacyfiku doszło nominalnie do zrównania potencjałów gospodarczych dwóch kluczowych państw regionu, co skłoniło do refleksji na temat utrzymania dotychczasowego kształtu systemu międzynarodowego w tym regionie, gdzie dominującym graczem państwowym są nadal Stany Zjednoczone.

Ostatnie 25 lat, czyli okres od zakończenia zimnej wojny, to nieustanny wzrost znaczenia regionu Azji i Pacyfiku w świecie, ale też okres stopniowego budowania coraz ściślejszych powiązań instytucjonalnych, które można uznać za komplementarne bądź konkurencyjne. Swoistym ukoronowaniem instytucjonalizacji, przynajmniej w Azji Południowo-Wschodniej, jest utworzenie do końca 2015 r. Wspólnoty ASEAN, składającej się z trzech komponentów: Wspólnoty Gospodarczej, Wspólnoty Politycznej i Bezpieczeństwa oraz Wspólnoty Społeczno-Kulturowej. Również w szerszym regionie Azji i Pacyfiku powstają nowe inicjatywy integracyjne, takie jak np. wynegocjowane w październiku 2015 roku Partnerstwo Transpacyficzne (Trans-Pacific Partnership – TPP).

Istniejąca w regionie architektura instytucjonalna jest wypadkową wielu czynników, w tym często konkurencyjnych interesów podstawowych aktorów systemu regionalnego, czyli państw narodowych. Można to zaobserwować zarówno na poziomie rywalizacji wewnątrz instytucji czy organizacji integracyjnych, jak i pomiędzy nimi. Biorąc pod uwagę powyższe czynniki kształtujące tę architekturę, zdecydowano się na analizę procesów integracyjnych w regionie Azji i Pacyfiku, z ciągle dominującą rolą Forum Współpracy Gospodarczej Azji i Pacyfiku (Asia-Pacific Economic Co-operation – APEC), oraz w jego subregionie – Azji Wschodniej, gdzie centralną organizacją pozostaje Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej (Association of South-East Asian Nations – ASEAN).

W monografii, opierając się na podejściu systemowym oraz teoriach integracji regionalnej, przedstawiono procesy i ugrupowania integracyjne w regionie Azji i Pacyfiku. Uwzględniono modele biegunowości w tym systemie, biorąc pod uwagę rolę mocarstw regionalnych, pokazano ewolucję transnarodowego wymiaru integracji oraz przedstawiono analizę czterech podstawowych wymiarów integracji gospodarczej, a przede wszystkim przedstawiono dwa modele integracji regionalnej: z jednej strony integrację w regionie Azji i Pacyfiku, egzemplifikowaną przez Forum Współpracy Gospodarczej Azji i Pacyfiku (ale też faworyzowane przez USA Partnerstwo Transpacyficzne – TPP), z drugiej zaś integrację w regionie Azji Wschodniej, gdzie centralną organizacją pozostaje Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN), które w grudniu 2015 roku formalnie stworzyło Wspólnotę ASEAN i stanowiące podstawę do ugrupowań takich jak ASEAN Plus Trzy, Szczyt Azji Wschodniej czy Forum Regionalne ASEAN.